प्रेम सुनार
गुल्मी २ माघ । धार्मिक विधी अनुसार हिजै सकिए पनि रिडीको माघे सक्रान्ति मेला संस्कष्तिक रुपमा अझै चलिरहेको छ । जहाँ पन्द्र दिन अघि देखि घरबाट हिडेका रुकुम, रोल्पा र जुम्लाका राडी पाखीहरुले पहिला जस्तो वजार पाउन सकेका छैनन् । उनिहरुको जन जिविका पनि आज भन्दा ५० वर्ष अघि जे थियो त्यो भन्दा खासै फरक देखिएन ।
गुल्मी २ माघ । धार्मिक विधी अनुसार हिजै सकिए पनि रिडीको माघे सक्रान्ति मेला संस्कष्तिक रुपमा अझै चलिरहेको छ । जहाँ पन्द्र दिन अघि देखि घरबाट हिडेका रुकुम, रोल्पा र जुम्लाका राडी पाखीहरुले पहिला जस्तो वजार पाउन सकेका छैनन् । उनिहरुको जन जिविका पनि आज भन्दा ५० वर्ष अघि जे थियो त्यो भन्दा खासै फरक देखिएन ।
एक घरमा पाँच सय वटा सम्म भेंडा पाल्ने गरिएको र छोरा छोरी र बाबु आमाको भेट दशैताका हुने गरेको बताउने उनिहरुका छोरा छोरी जंगल मैं भेंडा चराएर बस्ने र असौज कार्तिकमा घर आउने गरेको सुनाए । सिल्टीको डेक्सीमा भैसीको मासु तेल नहाली पानीमा पकाएका उनिहरु केहि वर्ष अघि ढाँक्रे , उघोखोले भनिनेहरुको जस्तै गरेर खान खाँदै थिए ।
हरेक कुरामा पुरानै चलन, चुरोट उनिहरुले खाँदैनन् । घर मैं उब्जाएको कांचोपातको कक्कड सुल्पामा तान्दै थिए । एकाधा बाहेक हुर्के बढेका बैसालु बहिनीहरुको कपाल जिङ्गी्रग , कपडा पनि लहरे–थाँगुरे, कतिपयका खुट्टामा त चप्पल नै देखिन्नथ्यो । कपडा र शरिरको सर–सफाई पनि थिएन् । जुम्रा मार्दै थिए कतिपयले जव हामी पुग्यौं लजाएर छाडी हाले ।
भैंसीको सुकटी बेच्न राखेका , ओखरको घाँजी अन्य जढिबुटी र काम्लो वेच्ने उनिहरु दुखेसो गर्दै थिए –‘स्वदेशका सक्कली उनका राडी पाखीहरु नहेरेर आजकल महंङ्गा–महङ्गा विदेशी बलाङ्गकेट खोजिन्छ र वर्षभरी भेडा पालेको पर्ता पनि उठ्न छाड्यो ।’ कुनै समय राडी पाखी नभए त्यो परिवारको घरमा शोभा र प्रतिष्ठा रहँदैनथ्यो । तर अहिले विदेशी उत्पादनले उनिहरुको परम्परागत उत्पादनले लोप हुने हो कि भन्ने चिन्ता बढेको छ भने उनिहरुको जन जिविकाले पनि कहिल्लै परिवर्तनको महशुस सकेन् । हेरौं तस्वीरमा उनिहरुको जिविका……..
तस्बीर : प्रेम सुनार
0 $type={blogger}:
Post a Comment